Wat is Bitcoin-governance?

Bitcoin is geen statisch protocol. Ontwikkelaars werken aan Bitcoin om kritieke bugs op te lossen en upgrades te leveren die ervoor zorgen dat het protocol de tand des tijds doorstaat. Maar wie beslist welke veranderingen aan Bitcoin worden doorgevoerd? Aangezien Bitcoin gedecentraliseerd is, is het proces om het te ontwikkelen heel anders dan bij een gecentraliseerde entiteit waar beslissingen van bovenaf kunnen worden genomen. Eigenlijk is de term 'governance' niet strikt van toepassing op Bitcoin. De reden is dat het een situatie impliceert waarbij leiders als vertegenwoordigers voor de massa optreden - en zo werkt Bitcoin niet. Hoewel sommige door blockchain ondersteunde gedecentraliseerde systemen formele governanceprocessen integreren, zoals de mogelijkheid om on-chain voorstellen te stemmen of leiders te kiezen, heeft Bitcoin niets van dat alles.

Het proces voor het verbeteren van het Bitcoin-protocol is quasi-politiek in de zin dat belanghebbenden moeten strijden voor macht en invloed. Het is echter geen democratie, plutocratie, of een ander soort formeel politiek systeem. In plaats daarvan is het proces van het evolueren van Bitcoin er een van consensusvorming, waarbij overleg en overtuiging cruciaal zijn, maar waarbij alle deelnemers altijd hun eigen wil behouden. Met andere woorden, het is een opt-in systeem waarbij iedereen de keuze heeft om zijn eigen weg te gaan, en wat Bitcoin is hangt af van de mensen die het gebruiken. Belangrijk is dat de standaardcultuur onder Bitcoiners is dat het protocol niet verandert tenzij het absoluut noodzakelijk is. Dit betekent dat, tenzij de overgrote meerderheid van de deelnemers instemt met een wijziging, er geen verandering zal zijn - en degenen die willen veranderen zijn altijd vrij om hun eigen weg te gaan. Met het begrip dat, uiteindelijk, Bitcoin is wat zijn gebruikers zeggen dat het is, is er een formeel proces voor het beslissen, op ontwikkelaarsniveau, welke wijzigingen nodig zijn en hoe deze te integreren. Dit is het proces van het ontwikkelen van de Bitcoin Core-softwareclient die de gemeenschap van nodes kiest om te gebruiken. Deze software definieert de regels van het Bitcoin-protocol, dus in zekere zin is het Bitcoin.

Wat zijn Bitcoin Improvement Proposals?

Het proces voor het implementeren van code-updates voor Bitcoin is geformaliseerd door het gebruik van Bitcoin Improvement Proposals (BIPs). Deze worden opgesteld, door collega's beoordeeld, publiekelijk besproken en grondig getest met als doel het bereiken van 'ruwe consensus' binnen de gemeenschap. Er is sprake van ruwe consensus wanneer de meeste mensen tevreden zijn dat bezwaren tegen het voorstel onjuist zijn.

Zodra er ruwe consensus is bereikt, is de volgende stap het integreren van een BIP in de Bitcoin-softwareclientimplementatie die bekend staat als Bitcoin Core. Deze stap wordt voltooid door een van de weinige 'kernontwikkelaars' die 'commit-toegang' tot de coderepository hebben (wat betekent dat ze de code kunnen uploaden naar een specifiek openbaar platform dat de gemeenschap erkent). Zodra de BIP is opgenomen in de coderepository van Bitcoin Core, is de laatste stap dat het netwerk van gebruikers (nodes) de nieuwe versie van de softwareclient installeert. Deze laatste stap is cruciaal omdat het betekent dat eindgebruikers de uiteindelijke controle behouden over wat Bitcoin is.

Alleen wanneer een gedefinieerde drempel van nodes de upgrade installeert, kan deze als geactiveerd worden beschouwd, en de drempel voor activering van BIPs die materiële wijzigingen aan het Bitcoin-protocol aanbrengen, ligt extreem hoog. Bijvoorbeeld, BIP 141 (SegWit) vereiste dat 95% van de miners van het netwerk de upgrade over een vaste periode van 14 dagen signaleerde.

Belangrijk is dat de meeste aanzienlijke BIPs 'achterwaarts compatibele' wijzigingen aan het protocol introduceren. Achterwaartse compatibiliteit betekent dat nodes die de nieuwe versie van de software gebruiken, compatibel blijven met nodes die de vorige versie draaien (en vice versa). Achterwaartse compatibiliteit biedt nodes, in plaats van ontwikkelaars, het laatste woord over de vraag of een voorstel zal worden geïmplementeerd. Een achterwaarts compatibele update wordt soms een 'soft fork' genoemd.

Wat was de Segwit User Actived Soft Fork (USAF)?

De Segwit UASF was een cruciaal moment in de geschiedenis van Bitcoin, waarin een unieke en gedecentraliseerde benadering werd gehanteerd voor het doorvoeren van veranderingen in het Bitcoin-protocol. In tegenstelling tot traditionele bestuursmodellen waarbij wijzigingen worden doorgevoerd door ontwikkelaars of miners, vertrouwt een UASF op de gebruikers van het netwerk om een verandering te stimuleren. Specifiek houdt dit mechanisme in dat gebruikers een versie van de Bitcoin-software draaien die bepaalde regelwijzigingen afdwingt en hun steun voor deze wijzigingen rechtstreeks via hun nodes signaleert.

De meest opvallende UASF in de geschiedenis van Bitcoin vond plaats in 2017 met BIP 148, gericht op het implementeren van Segregated Witness (SegWit), een protocolupgrade ontworpen om de blokgroottelimiet op een blockchain te vergroten door handtekeninggegevens uit Bitcoin-transacties te verwijderen. Toen een aanzienlijk deel van de gebruikers van het netwerk software draaide die BIP 148 afdwingt, werd er druk uitgeoefend op miners om SegWit te adopteren, hoewel sommigen aanvankelijk weerstand boden. Deze grassroots-campagne was succesvol, wat leidde tot wijdverspreide adoptie van SegWit op het netwerk. De UASF toonde de kracht van het gedecentraliseerde consensusproces in Bitcoin aan, door te laten zien dat de collectieve wil van de gebruikersbasis significante veranderingen in het protocol van het netwerk kan beïnvloeden en doorvoeren, in lijn met de gedecentraliseerde ethos van Bitcoin.

Wat is een Bitcoin hard fork?

Wanneer een BIP niet achterwaarts compatibel is, is de enige manier om het te introduceren via wat bekend staat als een 'hard fork.' Hier zijn alleen nodes die de nieuwe versie draaien compatibel met elkaar. Dit betekent dat de gehele gemeenschap van nodes moet instemmen om de nieuwe versie te gebruiken. Als een segment van de gemeenschap niet akkoord gaat met het installeren en draaien van de nieuwe software, resulteert dit in twee afzonderlijke ketens die niet langer met elkaar communiceren. Bitcoin Cash, de grootste en meest consequente van de Bitcoin forks, begon in augustus 2017 nadat deelnemers in het Bitcoin-ecosysteem het niet eens konden worden over methoden voor het schalen van de cryptocurrency.

Andere opmerkelijke Bitcoin hard forks zijn:

Bitcoin Gold (BTG): Gelanceerd in oktober 2017, streefde Bitcoin Gold ernaar om Bitcoin-mining te decentraliseren door een nieuw proof-of-work-algoritme te gebruiken. Deze verandering was bedoeld om mining toegankelijker te maken voor meer deelnemers door bestand te zijn tegen ASIC (Application-Specific Integrated Circuits) miningapparatuur, die duur is en de miningkracht in handen van enkelen centraliseert.

Bitcoin SV (BSV): Staat voor Bitcoin Satoshi Vision en ontstond uit een hard fork van Bitcoin Cash in november 2018. De belangrijkste onenigheid die leidde tot Bitcoin SV was over de blokgroottelimiet. BSV-voorstanders, geleid door Craig Wright, pleitten voor aanzienlijk grotere blokken om de on-chain transactievermogens te schalen, wat resulteerde in een omstreden splitsing van Bitcoin Cash.

Bitcoin Diamond (BCD): Geforkt in november 2017, verhoogde Bitcoin Diamond de blokgroottelimiet en streefde naar verbeterde privacy en transactie snelheden. Het paste ook de totale voorraad munten aan om de instapdrempel voor nieuwe gebruikers te verlagen.

Elk van deze hard forks werd geïnitieerd om vermeende tekortkomingen van Bitcoin aan te pakken, of het nu gaat om schaalbaarheid, miningcentralisatie, transactieprivacy of andere kwesties. Het is echter belangrijk op te merken dat niet alle hard forks hetzelfde niveau van gemeenschapssteun, marktkapitalisatie of relevantie hebben behouden als Bitcoin Cash of Bitcoin. Het succes van een fork hangt af van verschillende factoren, waaronder gemeenschapssteun, ontwikkelaarscompetentie en de levensvatbaarheid van de voorgestelde veranderingen.

Wie heeft de controle over Bitcoin?

Hoewel het hierboven beschreven geformaliseerde proces voor het creëren en integreren van BIPs kan worden beschouwd als een vorm van bestuur, evolueert Bitcoin eigenlijk volgens de brede consensus van zijn deelnemers. Er zijn een breed scala aan stemmen, waaronder ontwikkelaars, miners, beurzen, walletproviders, bewaarders, onafhankelijke node-operators en eindgebruikers. Deelnemers zijn verwikkeld in een dynamische machtsstrijd waarbij checks en balances voorkomen dat een groep buitensporige macht of invloed uitoefent.

Men kan kijken naar het feit dat er slechts 100 ontwikkelaars vermeld staan als bijdragende aan de Bitcoin Core-client en concluderen dat de bron van financiering achter die ontwikkelaars een belangrijke drijvende kracht is achter de evolutie van Bitcoin. Men moet echter ook bedenken dat er minstens 80.000 Bitcoin-nodes zijn - en aangezien de meeste nodes onafhankelijk beslissen welke Bitcoin Core-softwareclient ze draaien, kunnen ontwikkelaars worden beschouwd als ondergeschikt aan nodes. Immers, als ontwikkelaars software uitbrengen die niet compatibel is met de consensus van nodes, zal die software niet over het netwerk worden geadopteerd. Ondertussen hebben de eindgebruikers van Bitcoin - die in de tientallen miljoenen lopen - invloed op node-operators. Bijvoorbeeld, als een walletprovider (die een node beheert) een versie van Bitcoin begint te draaien die tegen de wensen van zijn gebruikers indruist, kunnen die gebruikers gewoon overstappen naar een andere walletprovider.

Miners zijn een andere groep deelnemers die vaak naar voren worden gebracht als degenen die buitensporige invloed uitoefenen over de evolutie van Bitcoin. Het argument hier is dat omdat miners beslissen welke transacties in blokken worden opgenomen, een contingent van miners die meer dan 50% van de hashpower bezit, het hele netwerk kan kapen. Zelfs de dreiging van het kapen van het netwerk, zo gaat het argument, zou genoeg kunnen zijn om de evolutie van het protocol te beïnvloeden. De realiteit is echter dat miners ook ondergeschikt zijn aan nodes (en uiteindelijk aan eindgebruikers zoals hierboven beschreven). De reden is dat nodes (en bij uitbreiding eindgebruikers) eenvoudigweg blokken kunnen negeren die zijn geproduceerd door miners die het consensusprotocol niet volgen. In dit scenario zal er onvermijdelijk een andere groep miners beschikbaar zijn om hun hashing power naar het consensusprotocol te richten. Deze andere groep miners zal de gelegenheid aangrijpen dankzij de economische prikkel die wordt geboden door de blokbeloning. De 'renegade' miners zullen dan ontdekken dat ze hun middelen wijden aan een versie van Bitcoin die de meerderheid van de gebruikers niet langer als de 'echte' Bitcoin beschouwt. Ze zijn vrij om nieuwe Bitcoins te delven op hun nieuwe keten, maar die Bitcoins zullen snel als minder waardevol worden beschouwd door marktdeelnemers, wat resulteert in een aanzienlijk economisch verlies voor de renegade miners. Met andere woorden, krachtige economische prikkels dwingen miners om in lijn te blijven met de consensus van de gehele gemeenschap van deelnemers. Deze wisselwerking is een belangrijke reden waarom het Proof of Work-consensusmechanisme als zo krachtig wordt beschouwd voor het waarborgen dat Bitcoin niet wordt gekaapt door een contingent van deelnemers die de meerderheid niet vertegenwoordigen.

Lees meer: Wat is Bitcoin mining?